بیماری های جنسی یا STDs یا بیماری های مقاربتی عفونت هایی هستند که معمولاً در حین رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی از فردی به فرد دیگر سرایت می کنند. این بیماری ها رایج هستند و بسیاری از افرادی که به آنها مبتلا هستند، هیچ علامتی ندارند. بدون درمان، STDs می تواند منجر به مشکلات جدی شود. اما خبر خوب این است که آزمایش های تشخیص بیماری های جنسی در بهترین آزمایشگاه کرج (2) انجام می شود و درمان اکثر بیماری های مقاربتی آسان است.
بیماری های جنسی (STDs) – یا عفونت های مقاربتی (STIs) – معمولاً از طریق تماس جنسی به وجود می آیند. باکتری ها، ویروس ها یا انگل هایی که باعث بیماری های جنسی می شوند ممکن است از فردی به فرد دیگر در خون، مایع منی یا واژن و سایر مایعات بدن منتقل شوند.
گاهی اوقات این عفونت ها می توانند به صورت غیرجنسی مانند از مادر به نوزاد در دوران بارداری یا زایمان یا از طریق تزریق خون یا سوزن های مشترک منتقل شوند.
بیش از 20 نوع بیماری جنسی وجود دارد که عبارتند از:
واژینوز باکتریال، بیماری التهابی لگن، شانکروئید، هپاتیت ها، لنفوگرانولوم ونروم و مایکوپلاسما ژنیتالیوم نیز از انواع دیگر بیماری های جنسی هستند.
بیماری های جنسی چه علائمی دارند؟
بیماری‌های جنسی یا بیماری‌های مقاربتی می‌توانند طیف وسیعی از علائم را داشته باشند، از جمله بدون علامت. به همین دلیل است که ممکن است تا زمان ایجاد عوارض یا مشاهده بیماری در شریک جنسی، مورد توجه قرار نگیرند.
علائم و نشانه هایی که ممکن است نشان دهنده یک بیماری جنسی باشد عبارتند از:
- زخم یا برجستگی در ناحیه تناسلی یا در ناحیه دهان یا مقعد
- ادرار دردناک یا سوزش
- ترشح از آلت تناسلی
- ترشحات غیرمعمول یا بدبوی واژن
- خونریزی غیرمعمول واژینال
- درد هنگام رابطه جنسی
- غدد لنفاوی دردناک و متورم، به ویژه در کشاله ران
- درد زیر شکم
- تب
- راش روی تنه، دست ها یا پاها
علائم و نشانه ها ممکن است چند روز پس از مواجهه ظاهر شوند. با این حال، بسته به ارگانیسمی که باعث بیماری مقاربتی می شود، ممکن است سال ها طول بکشد تا مشکل قابل توجهی رخ دهد.
کلامیدیا چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
کلامیدیا ناشی از عفونت با کلامیدیا تراکوماتیس است و یک عفونت شایع است که می تواند از طریق رابطه مقعدی، واژینال و دهانی گسترش یابد. همچنین می تواند در هنگام زایمان به نوزاد سرایت کند.
کلامیدیا معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کند، اما اگر فرد به دنبال درمان آن نباشد، می تواند منجر به ناباروری و سایر عوارض شود. با درمان زودرس به راحتی قابل درمان است.
علائم ممکن است شامل تغییر در ترشحات واژن و درد سوزش در هنگام ادرار باشد.
کلامیدیا همچنین می تواند رکتوم را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به علائم زیر شود:
- درد رکتوم
- خونریزی از رکتوم
- ترشحات رکتوم
معمولاً حدود 7 تا 21 روز پس از مواجهه، علائم ظاهر می شوند.
شپش تناسلی چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
شپش های تناسلی معمولاً به موهای ناحیه تناسلی می چسبند. اما گاهی اوقات می توانند موهای زیر بغل، سبیل، ریش، مژه ها یا ابروها را تحت تاثیر قرار دهند. آنها بسیار کوچک هستند و به سختی دیده می شوند، اما فرد احتمالاً متوجه خارش در مناطقی که تحت تأثیر قرار می دهد خواهد بود.
اولین مرحله در چرخه زندگی ظاهر شدن تخم ها خواهد بود. این مرحله حدود 6 تا 10 روز طول می کشد. سپس، شپش های ریز از تخم خارج می شوند. آنها برای زنده ماندن به خون نیاز دارند و حدود 2 تا 3 هفته زنده خواهند ماند. در چند روز آخر، ماده ها تخم های بیشتری می گذارند و این چرخه ادامه می یابد.
شپش ناحیه تناسلی می تواند در طول تماس فیزیکی نزدیک از جمله تماس جنسی گسترش یابد. آنها همچنین می توانند از طریق حوله های مشترک یا ملحفه ها منتقل شوند.
تب خال ناحیه تناسلی چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) یک ویروس رایج است که پوست، دهانه رحم و اندام تناسلی و همچنین برخی از قسمت های دیگر بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
1HSV- معمولاً دهان را تحت تأثیر قرار می دهد. این ویروس می تواند از طریق بزاق یا اگر زخم مربوط به تبخال در اطراف دهان فرد دیگری وجود داشته باشد گسترش یابد. در حین رابطه جنسی دهانی می تواند به ناحیه تناسلی منتقل شود.
2HSV- می تواند ناحیه تناسلی، ناحیه مقعد و دهان را تحت تاثیر قرار دهد. از طریق رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی منتقل می شود.
تبخال نمی تواند از طریق ظروف، صندلی توالت، استخر، صابون یا ملافه پخش شود. با این حال، اگر فردی قسمتی از بدن را که در آن تبخال وجود دارد لمس کند و سپس قسمت دیگری از بدن خود را لمس کند، تبخال می تواند به آن ناحیه سرایت کند.
ویروس تبخال معمولا در بدن باقی می ماند. با این حال، معمولاً غیرفعال است و بسیاری از افراد هرگز علائمی را بروز نمی‌دهند.
علائم اصلی تاول در اطراف دهان، مقعد یا ناحیه تناسلی است. این تاول ها می توانند پاره شده و باعث ایجاد زخم دردناکی شوند که یک هفته یا بیشتر طول می کشد تا بهبود یابد.
برخی از علائم عفونت اولیه عبارتند از:
- تب
- بدن درد
- تورم غدد لنفاوی
ابتلا به تبخال همچنین می تواند احتمال ابتلا یا انتقال HIV را افزایش دهد.
استفاده از کاندوم به طور کامل از انتقال تبخال جلوگیری نمی کند.
تریکوموناس واژینالیس چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
انگل تریکوموناس واژینالیس عامل این عفونت است.
در زنان، به احتمال زیاد بر روی واژن تأثیر می گذارد. در مردان، عفونت می تواند در مجرای ادرار ایجاد شود.
انتقال می تواند از طریق رابطه جنسی رخ دهد.
بسیاری از افراد هیچ علامتی را تجربه نمی کنند. اگر علائم ظاهر شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ترشح غیر معمول
- درد در هنگام ادرار
- درد در هنگام انزال
- درد یا ناراحتی در حین رابطه جنسی
تریکوموناس واژینالیس همچنین می تواند منجر به عوارض بارداری شود و احتمال ابتلا و انتقال HIV را افزایش دهد.
اچ‌آی‌وی چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
HIV ویروسی است که به سیستم ایمنی حمله می کند. می تواند از طریق تماس جنسی و برخی راه های دیگر سرایت کند.
HIV فرد را مستعد ابتلا به برخی عفونت های دیگر می کند. افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مقاربتی را نیز دارند. بدون درمان، ممکن است منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود.
هنگامی که فرد مبتلا به HIV باشد، ویروس در مایعات بدن او از جمله مایع منی، خون، شیر مادر و مایعات واژن و رکتوم وجود خواهد داشت. اگر این مایعات وارد بدن فرد دیگری شود، آن فرد نیز می تواند به HIV مبتلا شود.
انتقال ویروس می تواند از طریق تماس جنسی، سوزن مشترک، تماس با پوست زخمی، زایمان و شیردهی اتفاق بیفتد.
درمان می‌تواند میزان ویروس موجود در بدن را تا حد غیرقابل شناسایی کاهش دهد. این بدان معناست که میزان ویروس در خون به قدری کم است که آزمایش خون نمی تواند آن را تشخیص دهد. همچنین به این معنی است که نمی تواند به افراد دیگر سرایت کند.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به گروهی از ویروس ها اطلاق می شود که پوست و غشاهای مخاطی مانند گلو، دهانه رحم، مقعد و دهان را تحت تأثیر قرار می دهند. انواع مختلفی از این ویروس وجود دارد و برخی از آنها خطر بیشتری نسبت به سایرین دارند.
تقریباً همه افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در مقطعی از زندگی خود به HPV مبتلا می شوند، مگر اینکه برای پیشگیری از آن واکسن دریافت کرده باشند.
بسیاری از افراد هیچ علامتی را تجربه نمی کنند، اما هنوز امکان انتقال ویروس وجود دارد.
برخی از انواع HPV می توانند منجر به زگیل تناسلی شوند. اینها معمولاً کم خطر هستند.
ابتلا به HPV همچنین می تواند خطر سرطان دهانه رحم و سرطان گلو را افزایش دهد.
واکسیناسیون می تواند به جلوگیری از انتقال HPV کمک کند.
سیفلیس چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
این بیماری ناشی از عفونت با باکتری ترپونما پالیدوم است که یک عفونت جدی است و درمان اولیه برای جلوگیری از آسیب دائمی و عوارض طولانی مدت ضروری است.
در عفونت سیفلیس معمولا چهار مرحله وجود دارد. در مرحله اول، فرد ممکن است متوجه یک زخم گرد و سفت در محل عفونت شود، معمولاً در اطراف دستگاه تناسلی، مقعد، راست روده یا دهان این زخم پدیدار می شود. این مرحله معمولا 3 تا 6 هفته طول می کشد.
زخم ممکن است قابل مشاهده نباشد، زیرا اغلب بدون درد است و ممکن است به عنوان مثال در واژن پنهان باشد. این باکتری می تواند در هر نقطه ای از عفونت پخش شود. سیفلیس همچنین می تواند در دوران بارداری به نوزاد منتقل شود.
در مرحله ثانویه، ممکن است بثورات غیر خارش دار و لکه های قهوه ای یا قرمز در کف دست یا کف پا وجود داشته باشد. ضایعات در غشاهای مخاطی مانند دهان، واژن یا مقعد، تورم غدد لنفاوی، ریزش مو، سردرد، کاهش وزن، دردهای عضلانی، خستگی، تب از ویژگی های این مرحله هستند.
در مرحله نهفته، علائم ناپدید می شوند، اما باکتری ها در بدن باقی می مانند و می توانند به ایجاد آسیب ادامه دهند.
در مرحله سوم، عوارض تهدید کننده زندگی می تواند مغز، سیستم عصبی، چشم، قلب و چندین اندام دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. علائم در این مرحله بستگی به این دارد که سیفلیس کدام قسمت از بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
تنها راه برای تأیید سیفلیس، انجام آزمایش است. اگر نتیجه مثبت باشد، فرد باید به شریک جنسی خود اطلاع دهد و نیز باید به دنبال مشاوره پزشکی باشند.
علائم به طور متوسط حدود 21 روز پس از انتقال باکتری ظاهر می شوند، اما ممکن است بین 10 تا 90 روز طول بکشد تا ظاهر شوند.
سوزاک چیست و چه علائمی ایجاد می کند؟
سوزاک یک عفونت شایع است که در اثر باکتری نایسریا گونوره ایجاد می شود. بسیار مسری است و بدون درمان می تواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود.
سوزاک می تواند در طول رابطه جنسی دهانی، واژینال یا مقعدی منتشر شود. این عفونت می تواند در حین زایمان به نوزاد نیز سرایت کند.
- gonorrhoeae در قسمت های گرم و مرطوب بدن مانند واژن، آلت تناسلی، دهان، راست روده و چشم رشد می کند. این عفونت می تواند در طول تماس جنسی گسترش یابد.
اغلب هیچ علامتی در این بیماری وجود ندارد، اما اگر علائم رخ دهد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد در هنگام ادرار
- ترشح
- تورم اندام تناسلی
- خونریزی بین قاعدگی
اگر رکتوم را تحت تاثیر قرار دهد، می تواند منجر به موارد زیر شود:
- خارش مقعد
- درد در هنگام اجابت مزاج
- ترشح از مقعد
عفونتی که در نتیجه رابطه جنسی دهانی ایجاد می شود می تواند منجر به درد سوزش در گلو و تورم غدد لنفاوی شود.
در زنان، عفونت می تواند منجر به بیماری التهابی لگن شود. و مردان ممکن است التهاب اپیدیدیم را تجربه کنند، هر دو شرایط می توانند بر باروری تأثیر بگذارند.
به محض اینکه فرد مبتلا به سوزاک شود، باکتری می تواند از طریق تماس فیزیکی به افراد دیگر و سایر قسمت های بدن گسترش یابد. دریافت درمان با آنتی بیوتیک معمولاً می تواند عفونت را برطرف کند.
علائم می تواند 1-14 روز پس از عفونت ظاهر شود. مردان معمولاً 2 تا 5 روز پس از مواجهه متوجه علائم می شوند. زنان اغلب هیچ علامتی را تجربه نمی کنند، اما در صورت بروز، علائم معمولاً تا 10 روز پس از مواجهه ظاهر می شوند.
بیماری های جنسی چگونه در بهترین آزمایشگاه پاتولوژی در کرج تشخیص داده می شوند؟
برای تشخیص بیماری های جنسی پزشک معاینه فیزیکی یا لگنی را برای بررسی علائم عفونت، انجام می‌دهد.
آزمایش‌های زیر می‌توانند علت را شناسایی کرده و عفونت‌های همزمان را نیز تشخیص دهند.
آزمایش خون: آزمایش خون می تواند تشخیص HIV یا مراحل بعدی سیفلیس را تایید کند.
آزمایش ادرار: برخی از بیماری های مقاربتی را می توان با نمونه ادرار تایید کرد.
نمونه برداری از زخم های تناسلی یا مایعات ناشی از ترشحات زخم ها یا تاول ها نیز می تواند در تشخیص کمک کننده باشند.
غربالگری بیماری های جنسی به چه صورت انجام می شود؟
انجام آزمایش در فردی که علائمی ندارد غربالگری نامیده می شود. اغلب اوقات، غربالگری STI بخشی از مراقبت های بهداشتی معمولی نیست. غربالگری برای موارد زیر توصیه می شود:
آزمایش غربالگری STI که برای همه افراد 13 تا 64 سال پیشنهاد می شود، کارشناسان توصیه می کنند که افراد در معرض خطر هر سال آزمایش HIV انجام دهند.
همه زنان باردار به طور کلی در اولین ویزیت دوران بارداری خود از نظر HIV، هپاتیت B، کلامیدیا و سیفلیس غربالگری می شوند.
تست پاپ اسمیر تغییرات سلول های دهانه رحم از جمله التهاب، تغییرات پیش سرطانی و سرطان را غربالگری می کند. سرطان دهانه رحم اغلب توسط گونه های خاصی از HPV ایجاد می شود.
کارشناسان توصیه می کنند که زنان هر سه سال یک بار آزمایش پاپ اسمیر را از سن 21 سالگی انجام دهند. پس از 30 سالگی، کارشناسان توصیه می کنند که زنان هر پنج سال یک بار آزمایش HPV و آزمایش پاپ انجام دهند.
کارشناسان توصیه می کنند که تمام زنان فعال جنسی زیر 25 سال برای عفونت کلامیدیا آزمایش شوند. برای انجام آزمایش کلامیدیا از نمونه ادرار یا مایع واژن استفاده می کنند.
غربالگری سوزاک نیز در زنان فعال جنسی زیر 25 سال توصیه می شود.
مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی هستند. بسیاری از متخصصان غربالگری سالانه یا مکرر STI را برای این مردان توصیه می کنند. آزمایش های منظم برای HIV، سیفلیس، کلامیدیا و سوزاک اهمیت ویژه ای دارد. ارزیابی برای هپاتیت B نیز ممکن است توصیه شود.
افراد مبتلا به HIV خطر ابتلا به سایر بیماری های مقاربتی را به طور چشمگیری افزایش می دهد. کارشناسان توصیه می کنند پس از تشخیص HIV، آزمایش فوری برای سیفلیس، سوزاک، کلامیدیا و تبخال تناسلی انجام شود. آنها همچنین توصیه می کنند که افراد مبتلا به HIV برای هپاتیت C غربالگری شوند.
زنان مبتلا به اچ‌آی‌وی ممکن است به سرطان دهانه رحم تهاجمی مبتلا شوند، بنابراین متخصصان توصیه می‌کنند که در زمان تشخیص اچ‌آی‌وی آزمایش پاپ اسمیر انجام شود. سپس، کارشناسان توصیه می کنند که هر سال تست پاپ اسمیر را به مدت سه سال تکرار کنید. پس از سه آزمایش منفی، زنان مبتلا به HIV می توانند هر سه سال یک بار آزمایش پاپ انجام دهند.
افرادی که یک شریک جنسی جدید دارند قبل از داشتن رابطه واژینال یا مقعدی با شریک جدید، باید از عدم ابتلا به بیماری جنسی مطمئن شوند.
درمان بیماری های جنسی چگونه انجام می شود؟
درمان بیماری های جنسی ناشی از باکتری ها معمولا آسان تر است. عفونت های ویروسی را می توان مدیریت کرد اما همیشه درمان نمی شود.
درمان فوری بیماری های جنسی در بارداری می تواند از ابتلای جنین جلوگیری کند یا خطر ابتلا را کاهش دهد.
درمان بیماری های مقاربتی معمولاً بسته به عفونت شامل یکی از موارد زیر است:
آنتی بیوتیک ها: آنتی بیوتیک ها، اغلب در یک دوز، می توانند بسیاری از عفونت های باکتریایی و انگلی مقاربتی از جمله سوزاک، سیفلیس، کلامیدیا و تریکوموناس را درمان کنند..
علاوه بر این، مهم است که تا هفت روز پس از اتمام درمان آنتی بیوتیکی و بهبود هر گونه زخم، از رابطه جنسی خودداری شود. متخصصان همچنین پیشنهاد می‌کنند که حدود سه ماه بعد از درمان مجددا آزمایش ها تکرار شوند زیرا احتمال عفونت مجدد زیاد است.
داروهای ضد ویروسی: در صورت ابتلا به تبخال یا HIV، یک داروی ضد ویروسی می تواند در درمان و جلوگیری از عود موثر باشد.
داروهای ضد ویروسی می توانند عفونت اچ آی وی را برای سال ها تحت کنترل نگه دارند. اما فرد مبتلا همچنان حامل ویروس است و می توانید آن را منتقل کند.