اختلال اوتیسم یا (ASD) یک وضعیت پیچیده است که شامل مشکلات ارتباطی و رفتاری است و می تواند طیف وسیعی از علائم و مهارت ها را در بر گیرد. ASD می تواند یک مشکل جزئی یا نوعی ناتوانی باشد که نیاز به مراقبت تمام وقت در یک مرکز خاص دارد.
افراد مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط مشکل دارند. آنها در درک آنچه دیگران فکر و احساس می کنند مشکل دارند. این باعث می‌شود که آنها نتوانند خود را با کلمات یا از طریق حرکات، حالات چهره و لمس بیان کنند. در ادامه با ما در دقیق ترین آزمایشگاه کرج (1) همراه باشید تا به بررسی این بیماری و علائم آن بپردازیم.
افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است مشکلات یادگیری داشته باشند. مهارت های آنها ممکن است به طور نابرابر رشد کند. به عنوان مثال، آنها ممکن است در برقراری ارتباط مشکل داشته باشند اما در هنر، موسیقی، ریاضیات یا حافظه به طور غیرعادی خوب باشند. به همین دلیل، آنها ممکن است به خصوص در آزمون های تجزیه و تحلیل یا حل مسئله خوب عمل کنند.
در افراد مبتلا به ASD، مغز به همان شکلی که در اکثر افراد سالم رشد می کند، رشد نمی کند. اوتیسم در پسران و دختران متفاوت است.
اوتیسم یک مشکل سلامت روان یا ناتوانی ذهنی نیست. اما برخی از افراد مبتلا به ASD نیز این مشکلات را خواهند داشت.
کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم ممکن است بسیار باهوش، دارای هوش طبیعی یا دارای ناتوانی ذهنی باشند. در کنار برخی از چالش ها، یک فرد اوتیستیک طیفی از نقاط قوت نیز خواهد داشت.
پزشکان قبلاً تصور می کردند که سندرم آسپرگر (2) و اوتیسم شرایط جداگانه ای هستند. اما اکنون بر این باورند که هر دوی این بیماری ها در واقع بخشی از یک بیماری هستند، که به نام اختلال اوتیسم یا ASD شناخته می شوند.
نشانه های اوتیسم معمولا از دوران نوزادی شروع می شود. اما ممکن است تا سن 2 یا 3 سالگی قابل توجه نباشند. گاهی اوقات اوتیسم خیلی دیرتر در زندگی تشخیص داده می شود.
تشخیص دیرهنگام اوتیسم می تواند عواقبی داشته باشد. زندگی کردن با اوتیسم بدون حمایت می تواند بر سلامت روان، تحصیلات، رشد و زندگی اجتماعی فرد تأثیر بگذارد. آنها ممکن است خود را در معرض خطر سوء استفاده و خشونت قرار دهند.
هرچه اوتیسم زودتر تشخیص داده شود، فرد مبتلا زودتر می تواند حمایت های لازم را دریافت کند.
علائم شاخص اختلال اوتیسم چیست؟
ویژگی های اصلی مربوط به اوتیسم در دو حوزه کلی قرار می گیرند:
- مشکل در تعاملات اجتماعی و ارتباطات
- رفتارها و علایق محدود و تکراری
علائم و ویژگی های رایج اوتیسم در کودکان شامل موارد زیر است:
- عدم تبادلات اجتماعی یا عاطفی مانند اشاره کردن، لبخند زدن، نشان دادن چیزها
- عدم ارتباط غیرکلامی مانند تکان دادن سر، استفاده از حرکات دست
- مشکل در ایجاد و حفظ روابط متناسب با سن خود، مانند بازی با همسالان، نداشتن دوستان نزدیک
- تاخیر در حرف زدن و درک گفتار
- عدم تماس چشمی هنگام صحبت کردن
- از دست دادن مهارت های زبانی در هر سنی
- پیروی بیش از حد از روال ها، الگوها یا رفتار، و مضطرب شدن از تغییرات
- گفتار کلیشه ای یا تکراری
- استفاده از اشیاء به روش های غیرمعمول، مانند چرخاندن چرخ ها در مقابل چشم
- حرکاتی مانند تکان دادن دست ها، راه رفتن با انگشتان پا
- به شدت به ورودی های حسی مانند صدا یا درد واکنش نشان می دهد
- بازی با اسباب بازی های خاص یا صحبت در مورد موضوعات خاص
- داشتن مشکل در مدیریت احساسات، مانند عصبانیت های مکرر و طولانی
در بزرگسالان، علائم این اختلال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت نسبت به محیط
- احساس انزوا
- مشکل در توجه
- توجه بیش از حد به جزئیات
- احساس اضطراب در موقعیت های اجتماعی
- داشتن مشکل در حفظ روابط
در ادامه به علائم اوتیسم در سنین مختلف کودکی اشاره کرده ایم، با آزمایشگاه گوهردشت همراه باشید:
- بدو تولد: مشکل در حفظ تماس چشمی
- تا 9 ماهگی: به صدا کردن نام پاسخ نمی دهد، نشان ندادن حالات چهره منعکس کننده احساسات (مانند تعجب یا عصبانیت)
- تا 12 ماهگی: درگیر نشدن در بازی‌های تعاملی اولیه، استفاده نکردن از دست، مانند تکان دادن دست
- تا 15 ماهگی: علایق خود را با دیگران در میان نمی گذارند (مثلاً با نشان دادن اسباب بازی مورد علاقه)
- در 18 ماهگی: اشاره نکردن یا نگاه نکردن به جایی که دیگران اشاره می کنند
- در 24 ماهگی: متوجه نشدن زمانی که دیگران غمگین یا آسیب دیده به نظر می رسند
- تا 30 ماهگی: عدم شرکت در “بازی های تظاهر کننده”، مانند مراقبت از عروسک نوزاد یا بازی با مجسمه ها
- در 60 ماهگی: بازی های نوبتی را انجام نمی دهد
علاوه بر این، کودکان اوتیستیک ممکن است از ۳۶ ماهگی در بیان احساسات یا درک احساسات دیگران دچار مشکل شوند.
با افزایش سن، ممکن است در صحبت کردن مشکل داشته باشند یا مهارت های گفتاری بسیار محدودی داشته باشند. سایر کودکان اوتیستیک ممکن است مهارت های زبانی را با سرعتی نابرابر توسعه دهند. به عنوان مثال، اگر موضوع خاصی برای آنها بسیار جالب است، ممکن است واژگان بسیار قوی برای صحبت در مورد آن موضوع به زبان بیاورند. اما ممکن است در برقراری ارتباط در مورد چیزهای دیگر مشکل داشته باشند.
همانطور که کودکان اوتیستیک شروع به صحبت می کنند، ممکن است با لحنی غیرعادی صحبت کنند که می تواند از صدای بلند و آوازخوان تا روباتیک یا صاف باشد.
آنها همچنین ممکن است نشانه هایی از هایپرلکسیا را نشان دهند، که شامل خواندن فراتر از آنچه از سن آنها انتظار می رود، است. کودکان اوتیستیک ممکن است زودتر از همسالان خود خواندن را یاد بگیرند، گاهی اوقات در سن 2 سالگی.
این چالش‌ها در ارتباط میتوانند در دوران بزرگسالی نیز ادامه داشته باشند.
این بیماری در دختران چه علائمی را ایجاد می کند؟
پیش از این تصور می شد پسران 4 برابر بیشتر از دختران در معرض ابتلا به اوتیسم هستند. این یک تصور غلط است. اوتیسم در دختران و زنان کمتر تشخیص داده می شود. این امر به چند دلیل مختلف رخ داده است.
بیشتر مطالعات در مورد اوتیسم بر روی مردان و پسران متمرکز است. اما مطالعات نشان می دهد که زنان اوتیستیک ویژگی های متفاوتی نسبت به مردان اوتیسمی دارند. به نظر می رسد زنان مبتلا به اوتیسم در پوشاندن و یا پنهان کردن ویژگی های اوتیستیک خود بهتر عمل می کنند.
عوامل دیگری که باعث می شود اوتیسم در زنان کمتر شناسایی شود عبارتند از:
- زبان و مهارت های ارتباطی قوی تر
- تقلید از دیگران در موقعیت های اجتماعی
- پرخاشگری کمتر
- رفتار خجالتی و منفعلانه
- توانایی مهار احساسات در جمع، اما مستعد طغیان در خانه
- بسیاری از زنان در بزرگسالی متوجه می شوند که به اوتیسم مبتلا هستند.
چه عواملی می تواند باعث این اختلال شود؟
اوتیسم به دلیل تفاوت در نحوه رشد مغز ایجاد می شود. این تفاوت توسط ژن ها ایجاد می شود، به این معنی که اگر فردی در خانواده مبتلا به اوتیسم باشد، احتمالا سایر اعضای خانواده نیز بیشتر به اوتیسم مبتلا می شوند.
سن والدین نیز یکی دیگر از عواملی است که می تواند شانس ابتلا به اوتیسم را افزایش دهد. تحقیقات دیگری همچنین به بررسی نقش محیط در بروز اوتیسم پرداخته است.
اوتیسم ارتباطی با موراد زیر ندارد:
- واکسیناسیون
- خوراکی ها
- سبک زندگی
- محیط فرهنگی یا اجتماعی
انواع اختلالات طیف اوتیسم چه مواردی هستند؟
زمانی تصور می شد که این انواع شرایط جداگانه ای هستند. در حال حاضر، آنها تحت عنوان اختلالات طیف اوتیسم نام گذاری می شوند:
سندرم آسپرگر: باابتلا به این سندروم بچه ها با زبان مشکلی ندارند. در واقع، آنها در آزمون‌های هوش در حد متوسط یا بالاتر از حد متوسط نمره می گیرند. اما آنها مشکلات اجتماعی و دامنه محدودی از علایق دارند.
اختلال اوتیسم: این همان چیزی است که اکثر مردم با شنیدن کلمه “اوتیسم” به آن فکر می کنند. این اختلال به مشکلات در تعاملات اجتماعی و ارتباطات و بازی در کودکان کمتر از 3 سال اشاره دارد.
انسجام گسیختگی دوران کودکی: این کودکان حداقل برای 2 سال رشد معمولی دارند و سپس بخشی یا بیشتر مهارت های ارتباطی و اجتماعی خود را از دست می دهند.
اختلال فراگیر رشد (PDD یا اوتیسم غیر معمول یا آتیپیک): اگر کودکی رفتارهای اوتیسمی مانند تاخیر در مهارت های اجتماعی و ارتباطی را دارد، اما علامت های دیگری را نشان نمی دهد، ممکن است پزشک از این اصطلاح استفاده کند.
اوتیسم چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر پزشک به بیماری اوتیسم شک دارد، ممکن است برای تایید تشخیص فرد را به متخصص اطفال، روانپزشک یا روانشناس ارجاع دهد.
متخصصان از مجموعه ای از آزمایشات استاندارد برای تشخیص استفاده می کند.
برای تشخیص اوتیسم باید مشکلات پایداری در ارتباطات اجتماعی و تعامل اجتماعی در موقعیت های مختلف وجود داشته باشد. همچنین باید علایق و فعالیت های محدود و الگوهای رفتاری تکراری وجود داشته باشد. این علائم باید از اوایل زندگی مشهود بوده باشد و به طور قابل توجهی بر زندگی تأثیر بگذارد.
تشخیص اوتیسم همچنین شامل یک طبقه بندی بر اساس سطح حمایتی است که فرد نیاز دارد. این سه سطح عبارتند از:
1: افرادی که نیاز به حمایت دارند
2: افرادی که به حمایت قابل توجهی نیاز دارند
3: افرادی که به شدت آسیب دیده اند و به حمایت بسیار قابل توجهی نیاز دارند
اوتیسم چگونه درمان می شود؟
تعدادی از سازمان ها برنامه های آموزشی و خدمات پشتیبانی ارائه می دهند، که این خدمات می تواند از کودکان مبتلا به اوتیسم و والدین یا مراقبان آنها حمایت کند.
بهتر است پس از تشخیص، درمان شروع شود. حمایت و برنامه های مناسب، علائم و مهارت های اجتماعی خاص را بهبود می بخشد.
اوتیسم یک اختلال پویا است. هر فرد مبتلا به اوتیسم تجربه منحصر به فردی دارد. که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. به همین دلیل است که اوتیسم به عنوان یک طیف در نظر گرفته می شود. برنامه های درمانی که به طور خاص برای نیازهای فردی طراحی شده اند، اغلب بهترین نتایج را دارند.
درمانگران میتوانند در برنامه‌های آموزشی فشرده و درمان‌ها زبان و مهارت‌های اجتماعی را آموزش دهند.
آسیب شناسی گفتار بر توسعه مهارت های ارتباطی و اجتماعی تمرکز دارد.
کاردرمانی می تواند از مشارکت و استقلال و همچنین رشد حسی حرکتی حمایت کند. به عنوان مثال، مهارت های بازی، مهارت های حرکتی ظریف و یادگیری نحوه مقابله در محیط های مختلف.
افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است یک بیماری روانی نیز داشته باشند. پزشک می تواند به این افراد کمک کند تا تحت برنامه درمانی مراقبت از سلامت روان به ادامه درمان اوتیسم نیز بپردازند.
مشاوران، کاردرمانگران، روانپزشکان، روانشناسان و گفتار درمانگران می توانند در درمان و مدیریت علائم بیماری اوتیسم به افراد مبتلا و خانواده های آنها کمک کنند.