سندرم تخمدان پلی کیستیک بیماری است که در آن دفعات پریود کم، غیرمعمول یا دارای فواصل طولانی است. اغلب همراه با افزایش هورمون های مردانه موسوم به آندروژن‌ها می باشد. طی این بیماری کیسه های کوچک پر از مایعی در سطح تخمدان های ایجاد شده، که ممکن است به طور منظم تخمک آزاد نکنند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال هورمونی است که در سال‌های باروری اتفاق می افتد. اگر سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارید، ممکن است پریود نشده یا بین دوره‌های پریودها فواصل طولانی وجود داشته باشد.همچنین غلظت هورمون های مردانه در بدن شما افزایش می‌یابد.
در سندرم تخمدان پلی کیستیک، کیسه های کوچکی از مایع در امتداد لبه بیرونی تخمدان ایجاد شده که به آ کیست می گویند. کیست های کوچک، پر از مایع، حاوی تخمک های نابالغ هستند. کیست ها برخلاف فولیکول ها نمی توانند به طور منظم تخمک ها را آزاد کنند.
علت دقیق PCOS ناشناخته است. تشخیص اولیه و درمان همراه با کاهش وزن و کاستن از خطر مشکلات بلند مدت نظیر دیابت نوع 2 و بیماری قلبی می‌باشد.
علائم
علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک اغلب حدود اولین دوره قاعدگی شروع می شود. گاهی اوقات علائم بعد از مدتی پریود شدن آغاز می‌شود.
علائم PCOS متفاوت است. در صورت وجود حداقل دو مورد از این موارد باید به PCOS مشکوک شد.
- پریودهای نامنظم ،دوره‌های قاعدگی کم از علائم متداول PCOS هستند. همینطور قاعدگی هایی که چند روز یا بیشتر از زمان معمول طول می‌کشد. برای مثال، ممکن است کمتر از 9 دوره در سال داشته باشید. و این دوره ها ممکن است بیش از 35 روز به طول بیانجامد. ممکن است در بارداری مشکل داشته باشید.
- سطح بالای هورمون‌های مردانه که سطوح بالای این هورمون ممکن است باعث رشد بیش از حد مو زائد در صورت و بدن شود. به این حالت پرمویی یا هیرسوتیسم می گویند. گاهی اوقات، جوش های شدید و طاسی با الگوی مردانه نیز ممکن است رخ دهد.
- تخمدان پلی کیستیک در نمای سونوگرافی. تخمدان شما ممکن است بزرگتر باشد. فولیکول های متعددی حاوی تخمک های نابالغ ممکن است در اطراف لبه تخمدان ایجاد شوند. تخمدان ها عملکرد طبیعی ندارند.
- اغلب اوقات PCOS با چاقی و اضافه وزن همراه است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هر زمان در خصوص تعداد دفعات پریود ، یا بارداری یا نشانه هایی دال بر افزایش هورمون مرانه نظیر پرمویی، ریزش مو با الگوی مردانه یا افزایش جوش در خود مشاهده کردید باید به پزشک مراجعه کنید
علل
علت دقیق PCOSهنوز مشخص نیست. عواملی که ممکن است نقش ایفا کنند شامل:
- مقاومت به انسولین
انسولین هورمونی است که توسط پانکراس تولید شده واجازه می دهد سلول های شما از قند به عنوان منبع اولیه انرژی استفاده کند.
اگر سلول ها به انسولین به میزان کافی پاسخ ندهند، سطح قند در بدن شما افزایش ی یابد که خود این پدیده می تواند باعث شود بدن شما انسولین بیشتری برای پایین اوردن قند خون تولید کند.
انسولین اضافی ممکن است باعث شود بدن شما مقدار زیادی از هورمون مردانه بسازد.شما ممکن است اختلالی در تخمک گذاری که طی آن تخمک‌ها از تخمدان آزاد می‌شوند داشته باشید.
یکی از علائم مقاومت به انسولین، وقوع لکه های سیاه رنگ و مخملی در سطوح پایین گردن، زیر بغل، کشاله ران یا زیر پستان ها است. بالا رفتن اشتها و افزایش وزن از دیگر علائم به شمار می رود.
- التهاب درجه پایین
گلبول‌های سفید در پاسخ به عفونت یا آسیب موادی را تولید می کنند که این پاسخ التهاب نامیده می شود. پژوهش ها نشان می‌دهد که افراد مبتلا به PCOS دارای نوعی از التهاب طولانی مدت، اما با درجه پایین می‌باشند، که منجر به تخمدان پلی کیستیک مولد هورمون های مردانه می گردد که این حالت قادر است مشکلات قلبی عروقی پدید آورد.
- توارث
پژوهش ها نشان می دهد که برخی ژن ها با PCOS پیوستگی دارند. داشتن سابقه خانوادگی PCOS در ایجاد این بیماری نقش ایفا می‌کند
- فزونی هورمون های مردانه
در اختلاف با PCOS، تخمدان ها سطوح بالایی از هورمون های مردانه را تولید کنند. داشتن مقدار زیادتر هورمون های مردانه در تخمک گذاری اختلال ایجاد کرده که منجر به رشد نا مناسب تخمک‌ها طبق الگویی نامنظم شده و تخم ها بعد از رشد آزاد نمی‌شوند. افزایش آندروژن اضافی می تواند منجر به پرمویی(هیرسوتیسم) و جوش شود یا اکنه شود.
عوارض
عوارض PCOS می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ناباروری
- دیابت بارداری یا فشار خون بالا ناشی ازحاملگی
- سقط جنین یا تولد پیش از موعد
- کبد چرب غیر الکلی که یک التهاب شدید کبدی ناشی از تجمع چربی در کبد است
- سندرم متابولیک – مجموعه ای از اختلالات شامل فشار خون بالا، قند خون بالا و سطوح ناسالم کلسترول یا تری گلیسیرید که به میزان قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد.
- دیابت نوع 2 یا دیابت نهفته
- قطع تنفس در هنگام خواب
- افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن
- سرطان بافت مفروش‌کننده رحم (سرطان اندومتریال)