کلیات
تب دنگی بیماری است که از طریق پشه منتقل شده و در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان شایع است. تب خفیف دنگی باعث تب بالا و علائمی شبیه آنفولانزا می شود. شکل شدید تب دنگی که تب خونریزی دهنده دنگی نیز نامیده می شود، می تواند باعث خونریزی حاد، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و مرگ شود.
سالانه میلیون ها مورد عفونت دنگی در سراسر جهان اتفاق می‌افتد. تب دنگی بیشتر در جنوب شرقی آسیا، جزایر غربی اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و آفریقا شایع است. این بیماری در حال حاضر با گسترش مسافرت ها اقصی نقاط دنیا را درنوردیده است.
محققان در حال کار بر روی واکسن تب دنگی هستند. در حال حاضر، در مناطقی که تب دنگی شایع است، بهترین راه برای جلوگیری از عفونت، اجتناب از گزیده شدن توسط پشه و انجام اقداماتی برای کاهش جمعیت پشه است.
علائم
بسیاری از مبتلایان هیچ علامت یا نشانه ای از عفونت دنگی را تجربه نمی‌کنند، ولی هنگامی که علائم ظاهر می شوند، ممکن است با سایر بیماری ها – مانند آنفولانزا – اشتباه گرفته شوند و معمولاً 4 تا 10 روز پس از گزش پشه آلوده علائم آغاز می‌شود.
تب دنگی باعث تب شدید (40 درجه سانتیگراد) – و یک یا چند یک از علائم زیر می‌شود:
سردرد
درد عضلانی، استخوانی یا مفصلی
تهوع
استفراغ
درد پشت چشم
تورم غدد لنفاوی
کهیر
اکثر افراد ظرف یک هفته یا بیشتر بهبود می یابند ولی در برخی موارد، علائم بدتر شده و می تواند تهدید کننده باشد. بیماری دنگی شدید، تب خونریزی دهنده دنگی یا سندرم شوک دنگی نامیده می شود.
دنگی شدید زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی آسیب دیده و پلاسمای خون به بیرون از رگ نشت کرده و پلاکت ها در جریان خون شما کاهش یابند. این می تواند منجر به شوک، خونریزی داخلی، نارسایی اندام ها و حتی مرگ شود.
علائم هشدار دهنده تب شدید دنگی – که یک وضعیت اورژانسی می‌باشد – می تواند به سرعت ایجاد شوند. این علائم معمولاً یک یا دو روز اول پس از از بین رفتن تب شروع شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
دل‌درد شدید
استفراغ مداوم
خونریزی از لثه یا بینی
خون در ادرار، مدفوع یا استفراغ خونی
خونریزی زیر پوست، که ممکن است شبیه کبودی باشد.
تنگی نفس
خستگی
تحریک پذیری یا بی قراری
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر اخیراً مسافرتی رفته اید که احتمال دادید ممکن است به تب دنگی مبتلا شده باشید و علائمی مثل تب، دل‌درد، استفراغ، مشکل در تنفس، یا وجود خون در بینی، لثه، مدفوع یا استفراغ خونی دارید، به پزشک مراجعه کنید.
علل
تب دنگی توسط یکی از چهار نوع ویروس دنگی ایجاد می شود، این بیماری مستقیما از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود و تنها از طریق نیش پشه انتقال می‌یابد.
دو نوع پشه که اغلب ویروس‌های دنگی را منتشر می‌کنند، هم در داخل و هم در اطراف زیستگاه‌های انسانی حضور دارند. هنگامی که پشه، فرد آلوده به تب دنگی را نیش می زند، ویروس وارد بدن پشه می شود. درصورتی که پشه آلوده فرد سالم دیگری را نیش بزند، ویروس وارد جریان خون وی شده و باعث عفونت می شود.
پس از بهبودی از تب دنگی، نسبت به نوع ویروسی که شما را آلوده کرده است مصونیت طولانی‌مدتی دارید – اما این مصونیت شامل سایر انواع ویروس تب دنگی نمی‌شود.
اگر برای بار دوم، سوم یا چهارم به تب دنگی مبتلا شوید، خطر ابتلا به تب دنگی شدید افزایش می‌یابد.
عوارض
تب دنگی شدید می تواند باعث خونریزی داخلی و آسیب اندام شود. فشار خون می تواند به سطوح خطرناک کاهش یابد و باعث شوک شود. در برخی موارد، تب دنگی شدید می تواند منجر به مرگ شود.
زنانی که در دوران بارداری به تب دنگی مبتلا می شوند، ممکن است بتوانند ویروس را در هنگام زایمان به جنین منتقل کنند. علاوه بر این، نوزادانِ زنانی که در دوران بارداری به تب دنگی مبتلامی‌‌شوند، در معرض خطر زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا سایر ناهنجاری‌های جنینی می‌باشند.
پیشگیری
واکسن
در حال حاضرواکسن تب دنگی برای افراد 6 تا 60 ساله در کشورهایی که بیماری در آنها شایع است، دردسترس است. این واکسن طی دو یا سه نوبت در مناطق شایع بیماری تزریق می‌شود،این واکسن علاوه بر مناطق شایع برای افرادی که حداقل یک بار سابقه ابتلا به تب دانگی را دارند نیز تزریق می‌شود.
بهترین راه مقابله با این بیماری پیشگیری است :
اقدامات پیشگیری بر جلوگیری از نیش پشه متمرکز است،برای این منظور اقدامات زیر توصیه می‌شود:
1-استفاده از توری برای پنجره ها و پشه بند در هنگام خواب در کمپینگ ها و فضاهای تفریحی.
2-استفاده از پماد های ضد نیش پشه.
3-دوری از آب راکد، به عنوان مثال آب باقی‌مانده در زیرگلدانیها را سریعاً خالی کنید.
4-اگر حیوانت خانگی دارید،ظروف آب آنها را مرتب تعویض کنید.